Việc gian dối, không trung thực trong việc giao dịch mua bán đất rồi lại “ lật kèo” thường xảy ra và đã có rất nhiều trường hợp dẫn đến tranh chấp kéo dài nhưng đôi khi các cơ quan quản lý nhà nước về đất đai lại không xác định đúng mức về những giao dịch trong việc mua bán, chuyển nhượng đất theo góc độ của những hành vi được quy định trong Bộ luật Hình sự khiến người mua có cảm giác như bị lừa và phải cố gồng mình lên để đơn thư, tố cáo vượt cấp kéo dài. Còn người bán thì mặc dù đã nhận tiền, làm hợp đồng bán hẳn hoi nhưng khi chưa rõ việc sang tên, đổi chủ, xong giá đất ngày càng tăng thì lại nảy sinh lòng tham nên cứ dằng dai muốn giữ đất, không tạo điều kiện cho người mua làm thủ tục xin cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất hoặc khi đất vào quy hoạch, dự án thì lại trông ngóng vào việc được đền bù, hỗ trợ nơi ở, xuất tái định cư v.v… khiến có vụ tranh chấp kéo dài hàng chục năm mà vẫn không có được phương án giải quyết dứt điểm.
.jpg)
Biểu hiện lạm dụng nhằm chiếm đoạt tài sản như: bằng lời nói dối, không thực hiện cam kết trong hợp đồng thì thuộc thẳm quyền của cơ quan Công an. Nhưng thực tế, trong các giao dịch mua bán, chuyển nhượng đất đai khi chưa có Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất thường xảy ra việc đã viết giấy bán, đã nhận tiền rồi lại muốn giữ đất hoặc muốn chiếm đoạt lại một phần đất khi đất có giá, có quy hoạch, có dự án v.v. Vậy trường hợp nào thì coi là phạm tội lừa đảo chiếm đoạt, còn trường hợp nào thì coi là lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản? Cả hai tội này đều có dấu hiệu chung là người phạm tội phải có hành vi “chiếm đoạt tài sản”. Tuy nhiên, việc xác định thế nào là chiếm đoạt thì rất phức tạp. Điển hình cho dấu hiệu lạm dụng nhằm chiếm đoạt tài sản là 02 lô đất đã bán cho gia đình ông Nguyễn Duy Tới. Sự vụ là vào năm 2001 gia dình ông Tới có nhận chuyển nhượng quyền sử dụng 02 lô đất mang số hiệu 86 và 88 có địa chỉ tại Tổ Bãi Tiên, Khóm Đường Đệ, phường Vĩnh Hải, thành phố Nha Trang, Tỉnh Khánh Hoà của bà Hoắc Ngọc Ánh. Khi nhận chuyển nhượng quyền sử dụng 02 lô đất trên cả bên mua và bên bán cùng làm giấy cam kết mua bán nhưng do cả 02 lô đất này đều nằm trong diện thu hồi giải toả (có đền bù) để phục vụ dự án Xây dựng Khu nghỉ mát cao cấp Rusalka (nay là dự án Champarama Resort & Spa) nên có thoả thuận đặt cọc số tiền bằng một nửa số tiền nhận chuyển nhượng đất, sau khi bàn giao và hoàn tất thủ tục sẽ trả nốt số tiền còn lại. Sau khi dự án vướng mắc, gặp trục trặc nên việc thu hổi bị gián đoạn. Đến năm 2017 dự án tiếp tục triển khai (tức là sau sau 16 năm) thì giá trị 02 lô đất nói trên đã có biến động lớn về giá. Thời điểm này không biết là vô tình hay cố ý nhưng bà Hoắc Ngọc Ánh đã đến kê khai thủ tục tên của bà và con trai bà vào 02 lô đất đã bán này. Ngay khi biết có sự việc trên gia đình ông Tới đã làm đơn đề nghị chính quyền địa phương chỉnh sửa vào tên 02 lô đất là của vợ chồng ông vì ông Tới đã có đử căn cứ là mua lại của bà Ánh. Nếu việc chỉnh sửa tên được thực hiện thì sự việc đã không có gì phải nói đến nhưng khi mời gia đình bà Ánh tới làm việc thì bà Ánh đã không thừa nhận bán hai lô đất trên cho gia đình ông Tới nên việc chỉnh sửa tên chưa thực hiện được, và thế là sự việc tranh chấp kéo dài từ đó đến nay. Ông Tới đã cần mẫn “ đội đơn” khắp nơi, và rồi thì khi cơ quan báo chí lên tiếng thì sự việc mới được quan tâm theo góc độ giải quyết tranh chấp dân sự.
Ngày 07/6/2021 vừa qua, Trung tâm Phát triển quỹ đất thành phố Nha Trang (viết tắt là TTPTQĐNT) đã làm việc với gia đình ông Nguyễn Duy Tới và bà Hoắc Ngọc Ánh về sự việc tranh chấp nêu trên. Trong buổi làm việc có cả đại diện UBND phường Vĩnh Hoà và đại diện của Công ty Vega City. Tại buổi làm việc bà Hoắc Ngọc Ánh có nêu ý kiến như sau: “Tôi có 2 lô đất được bà Trần Thị Tư (mẹ tôi) tặng cho. Vào thời điểm năm 2001, tôi chỉ mua bán chuyển nhượng cho bà Nguyễn Thi Thu (vợ ông Tới) 1/2 phần diện tích của 2 thửa đất nêu trên tương ứng với số tiền đã nhận được là 25 triệu đồng/50 triệu đồng mà 2 bên thoả thuận (theo giấy cam kết mua bán ngày 02/12/2001)”. Tuy nhiên theo cam kết mua bán giữa hai gia bên thì bà Ánh đã bán toàn bộ diện tích của 02 lô đất số 86 và 33 cho vợ chồng ông Tới , bà Thu.
Như vậy, việc chuyển nhượng của bà Ánh với gia đình ông Tới đã được xác định rõ ràng thể hiện trong bản Cam kết mua bán. Vậy nên chính quyền địa phương cần phải có văn bản giải quyết dứt điểm, xác định chủ sử dụng 02 lô đất trên để việc giải quyết đền bù giải phóng mặt bằng không kéo dài gây ảnh hưởng tới dự án và đảm bảo giải quyết sự việc thấu tình, đạt lý, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của các bên.
Trung Tâm